Posts

Zeleno preduzetništvo za održivi razvoj na sjeveru Crne Gore

                                          

 

NVO Natura realizuje projekat Zeleno preduzetništvo za održivi razvoj na sjeveru Crne Gore. Projekat je podržan od Američke ambasade u Podgorici na konkursu za male grantove i realizuje se u partnerstvu sa NVO Građanska inicijativa mladih iz Rožaja. Ekspertsku podršku projektu pruža Biotehnički fakultet iz Bijelog Polja.

Projekat ima za cilj poboljšanje uslova za zapošljavanje na sjeveru Crne Gore kroz proizvodnju ljekovitog bilja i šumskog voća.

U okviru projekta održane su obuke na temu proizvodnja, prerada i komercijalna upotreba ljekovitog bilja i šumskih proizvoda.

Takođe, održane su radionice na terenu sa temom pokretanja vlastite proizvodnje ljekovitog bilja. Radionicama je prisustvovalo više desetina uglavnom nezaposlenih lica iz Kolašina, Mojkovca, Andrijevice, Bijelog Polja i Rožaja. Obzirom na tešku epidemiološku situaciju radionice su održane u manjim grupama uz sve preporučene mjere zaštite.

U završnoj fazi projekta je izvršena podjela sadnica bobičastog voća sa dokazanim ljekovitim svojstvima – borovnice i aronije. U narednom periodu biće izvršena podjela određene količine sadnica lincure kao jedne od najljekovitijih biljnih vrsta sa ovih prostora koja je u prirodi ugrožena ali i zaštićena i njena eksploatacija je zabranjena. Lincura se može uspješno plantažno gajiti što predstavlja veliku šansu za razvoj pojedinačnih proizvodnji u seoskim domaćinstvima na sjeveru Crne Gore. Pored ekonomskih benefita za lokalno stanovništvo gajenjem licnure bi se smanjio prirtisak na samoniklu populaciju što bi dovelo do obnavljanja staništa lincure na terenima gdje je vjekovima uspijevala.

NVO Natura je formirala ogledne parcele lincure u okviru Rasadnika Uprave za šume u Kolašinu i u proteklih pet godina sprovodila aktivnosti proizvodnje lincure, vraćanja određenog broja sadnica u prirodu kao i podjele određenog broja sadnica zainteresovanim licima u svrhu započinjanja gajenja lincure na svojim posjedima.

Na radionicama su eksperti na praktičnim primjerima pokazali polaznicima kako se mogu zasnovati parcele za uzgoj aronije, borovnice i drugog bobičastog voća pogodnog za gajenje na ovim prostorima kao i kako zasnovati parcele zasada lincure za plantažno gajenje. Pored lincure se mogu gajiti i druge biljne vrste sa ljekovitim svojstvima koje mogu biti značajni izvor prihoda za lokalno stanovništvo. Ovi zasadi lincure i drugih biljnih vrsta kao što su ehinacea, bijeli slez, neven, kamilica, služe i za praktičnu nastavu studentima Biotehničkog fakulteta iz Bijelog Polja.

Natura sa partnerima će i u narednom periodu pokloniti pažnju promociji uzgoja ljekovitog bilja i bobičastog voća.

/by

Zeleno preduzetništvo za održivi razvoj na sjeveru Crne Gore

Šta je to zelena ekonomija i kako ona može pomoći razvoju sjevera Crne Gore? Koliko u Crnoj Gori razmišljamo o održivom razvoju? Na koji se način odnosimo prema prirodnim resursima i okolini u kojoj živimo? Šta ostavljamo generacijama koje dolaze?
Samo neka od pitanja na koje smo pokušali odgovoriti proteklog dana na seminaru čija je tema bila zelena ekonomija i zeleno preduzetništvo. Namjera nam je bila da prije svega mladim ljudima iz Rožaja i Kolašina koji svoju budućnost vide u ovim malim gradovima a ne negdje drugo pokažemo i da je pametnim korišćenjem prirodnih bogatstava moguće napraviti uspješan a opet društveno i ekološki odgovoran biznis. Poštovanjem prirode i njenih zakona i uzimanjem onoga koliko nam je zaista potrebno stvaramo preduslove za održivi razvoj naših zajednica a isto tako otvaramo nove zanimljive mogućnosti za mlade ljude da žive i rade u svojim opštinama.
Jedno veliko hvala mladima iz Rožaja i Kolašina koji su učestvovali na seminaru od kojih smo imali priliku da dosta toga čujemo a takođe i mi naučimo od njih.
‘’ Zeleno preduzetništvo za održivi razvoj na sjeveru Crne Gore (Green entrepreneurs for sustainable development in Northern Montenegro)’’ je projekat koji zajedno realizuju NVO Natura i Gradjanska inicijativa mladih a podržan je od strane Ambasade SAD u Crnoj Gori U.S. Embassy Podgorica, koja i na ovaj način želi da doprinese razvoju lokalnih zajednica na sjeveru Crne Gore.

/by

Darovi crnogorskih planina

U okviru projekta ”Ljekovito bilje – darovi crnogorskih planina” podržanog od strane Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, danas je na Ski centru Kolašin održan radni sastanak uzgajivača i prerađivača ljekovitog bilja sa predstavnicima lokalnih turističkih organizacija sa sjevera Crne Gore. Osnovni cilj ovog sastanka je dalje jačanje saradnje i koordinacije zajedničkih aktivnosti lokalnih proizvođača ljekovitog bilja i turističkog sektora sa sjevera Crne Gore i u tom smislu značajnija promocija domaćeg ljekovitog bilja turistima. Na sastanku, učesnicima je predstavljen i predlog vizuelnog identiteta programa ”Ljekovito bilje – darovi crnogorskih planina” koji će na jedan novi i savremen način predstaviti ovaj značajan prirodni resurs ovog dijela Crne Gore a sa druge strane i marketinški objediniti veliki broj uzgajivača i prerađivača ljekovitog bilja i pomoći im da značajnije budu prisutni na tržištu.

/by

Radne obuke i zapošljavanje lica sa invaliditetom u Kolašinu

NVO Natura realizuje projekat ”Radne obuke i zapošljavanje lica sa invaliditetom u Kolašinu ”, koji je podržan od strane Zavoda za zapošljavanje kroz grant šeme za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom.
Počeli smo 23-eg jula i do sada održali dvije motivacione radionice za zainteresovane osobe sa invaliditetom kao i poslodavce sa teritorije opštine Kolašin. Sem toga imali smo i više individualnih sastanaka sa pomenutim ciljnim grupama projekta a u cilju njihvog uključivanja u planirane aktivnosti. Da napomenemo da smo kroz ovaj projekat planirali uključivanje sedam osoba sa invaliditetom u različite aktivnosti projekta dok će njih pet imati priliku i da se radno obuči a zatim i zaposli kod poslodavaca iz Kolašina na period od 6 mjeseci.
Možemo se pohvaliti činjenicom da smo tokom realizacije prethodnog projekta koji je 2018 godine bio podržan od strane Zavoda za zapošljavanje kroz grant šeme za profesionalnu rehabilitaciju i zapošjavanje lica sa invaliditetom uspješno obučili i zaposlili 6 osoba sa invaliditetom iz Kolašina od kojih je čak njih pet nastavilo da radi kod poslodavaca i nakon što je projekat formalno završen.
Iskreno se nadamo da ćemo sličan rezultat ostvariti i ovim projektom a sve u cilju zapošljavanja lica sa invaliditetom i smanjenja njihovog siromaštva kao i povećanja nivoa socijalne inkluzije u lokalnoj zajednici.

/by

Održiva valorizacija Sinjajevine nema alternativu

Sa okruglog stola u Kolašinu poručeno

Održiva valorizacija Sinjajevine nema alternativu

Planinu Sinjajevinu je neophodno proglasiti zaštićenim područjem, jer je to najbolji način da se iskoriste njeni ekonomski, prije svega poljoprivredni i turistički potencijali, ali i zaštite brojne biljne i životinjske vrste od kojih su neke endemske ili se nalaze na listi ugroženih i zaštićenih.  Na okruglom stolu „Potencijali održive valorizacije područja Sinjajevine, kroz primjenu Zakona o zaštiti prirode i Arhuske konvencije“ koji su organizovale nevladine organizacije Natura i Ekološki pokret ,,Ozon“, istaknuto je da je Sinjajevina područje koje ima potencijal da hrani Crnu Goru zbog ogromnih poljoprivrednih potencijala..

Pozivu se od pozvanih državnih institucija odazvala jedino Agencija za zaštitu prirode i životne sredine, sem koje su bili pozvani i predstavnici Ministarstva odbrane, Ministarstva održivog razvoja i turizma i Ministarstva poljoprivrede i ruralnog tazvoja.

Direktor Agencije Nikola Medenica naveo je da  procjena uticaja na životnu sredinu u slučaju postavljanja poligona na Sinjajevini nije rađena.

-Shodno Zakonu o procjeni uticaja na životnu sredinu, odredbe pomenutog zakona se ne primjenjuju na projekte namijenjene odbrani, što praktično znači da se za predmetni projekat ne sprovodi postupak procjene uticaja na životnu sredinu kod nadležnog organa. Međutim iako ne podlijže procjeni uticaja, svakako da se transparetnost daljeg djelovanja po ovom pitanju može ostvariti putem različitih analiza i procjena direktnih i indirektnih uticaja ovog projekta na životnu sredinu. Na ovaj način obezbijedilo bi se pravovremeno i objektivno informisanje javnosti o aktivnostima koje se planiraju sprovesti, a sve u cilju pronalaženja kvalitetnih riješenja sa višestranim koristima. Nesumnjivo je, da se ovdje govori o značajnom državnom pitanju, u čijem kontekstu u procesu donošenja odluka je neophodno pravedno sagledati državne, društvene,  ekonomske, kao i ekološke potrebe i prioritete. Kao društvo koje se bazira na demokratiji kao osnovnom postulatu uređenja odnosa, te imajući u vidu u ovom slučaju potencijale održive valorizacije područja Sinjajevine sa jedne strane, ali i potrebe Crne Gore po pitanjima odbrane i bezbjednosti sa druge, u narednom periodu svakako treba još više pažnje posvetiti rješavanju ovog pitanju i iznalaženju rješenja koja nesumljivo treba da obezbijede pravo života u očuvanoj životnoj sredini, kao i svih drugih ljudskih prava ekonomskog, socijalnog i političkog karaktera – kazao je Medenica.

Predstavnica Agencije za zaštitu životne sredine Dr Gordana Kasom predstavila je studiju zaštite za proglašenje budućeg Parka prirode Sinjajevina, koja je u potpunosti pokazala potencijale za održivom valorizacijom ovog područja, kao i objektivnom potrebom za dobijanje tog stepena zaštite. Uzimajući u obzir činjenicu da se nalazi između dva nacionalna parka, te da je i Prostornim planom Crne Gore do 2020. ta planina prepoznata kao područje koje je potrebno proglasiti zaštićenim područjem.

Ona je kazala da je studija koju su uradili pokazala da je na Sinjajevini prisutno oko 1300 vrsta i podvrsta vaskularnih biljaka; pri čemu  56 vrsta vaskularne flore ne prelazi granice Balkanskog poluostrva, 40 vrsta ima nacionalni status zaštite, 18 se nalazi na CITES konvenciji, dok se dva taksona nalaze na Habitat Direktivi, a jedan na Bernskoj Konvenciji. Studija je pokazala da se na Sinjajevini nalaze 43 vrste sisara, od kojih je 15 zaštićeno zakonom u Crnoj Gori (strogo zaštićene vrste), 24 vrste su prisutne na dodacima Bernske konvencije, 16 vrsta na dodacima Habitatne Direktive, 3 vrste na dodacima CITES Konvencije, 14 vrsta slijepih miševa prisutno na Eurobats-u. Kontantovano je 85 vrsta ptica, međutim postoji vjerovatnoća da se još 77 vrsta može registrovati na toj planini.

-Sinjajevina predstavlja pravu pašnjačko-staočarsku planinu sa nomadskim, sezonski karakter stočarenja. Površina pašnjaka od 120.000 ha, na kojem se može napasati do 200.000 ovaca kazala je Kasom.

Ona je navela i glavne razvojne pravce Sinjajevine koji su definisani u prostorno planskoj dokumentaciji.

-Intenziviranje poljoprivrede, posebno stočarstva, što treba da bude glavni pravac razvoja ovog područja, gdje bi veće farme bile osnova za ovu aktivnost. U područjima sa manjim pašnjacima treba podržati razvoj malih farmi. Konsolidacija kompleksa šuma i pošumljavanje, koje ima za cilj zaštitu šuma, treba da bude glavni pravac razvoja u oblasti šumarstva. Bez obzira na važnost drvnih resursa, pošumljavanje i poboljšanje degradiranih šuma je neophodno, kako sa aspekta reprodukcije, tako i sa aspekta zaštite od erozije i klizišta. Očuvanje prirode kroz očuvanje ekološkog koridora (koridor jugoistočnih Dinarida u Crnoj Gori) koji obuhvata zone nacionalnih parkova Durmitor, Biogradska gora, Prokletije i regionalnih parkova Ljubišnja, Sinjajevina sa Šarancima, Komovi i Visitor sa Zeletinom. Razvijanje naučno-edukativnog i izletničkog turizma, zatim planinskog turizma (eko-, etno- i agroturizam;  zimski skijaški – nordijsko skijanje; ljetnji rekreativni, mountain-bike, jahanje, i sl.) koji mora biti kontrolisan i organizovan – kazala je Kasom.

Ona je navela da je u zaštićenim područjima, između ostalog zabranjeno uništavanje biljnih, životinjskih vrsta i vrsta gljiva kao i njihovih staništa, kao i uznemiravanje, posebno u doba reproduktivnog ciklusa, određenih grupa životinja.

Predsjednik Mjesne zajednice  Lipovo Milorad Bulatović kazao je da će njihov kraj morati da se iseli ukoliko se na Sinjajevini uspostavi vojni poligon, jer će ostati bez čiste vode i život će im postati nemoguć. On je istakao da nemamo ništa protiv vojske i države, ali da je nespojiva vojna baza sa parkom prirode.

Sekretar za zaštitu životne sredine Opštine Kolašin Mile Glavičanin kazao je da bi uspostavljanjem vojnog poligona na Sinjajevini mogli biti dovedeni u pitanje strateški pravci razvoja tog resursa..

Potpredsjednik Opštine Kolašin Danilo Medenica kazao je da Opština Kolašin nije apriori ni za, a ni protiv vojnog poligona na Sinjajevini, ali je istakao da nijesu potpisali bilo kakvu saglasnost za takvav projekat. Predsjednik SO Kolašin Milan Đukić naveo je da smatra da protesti nijesu dobar način borbe za zaštitu Sinjajevine, ali je poručio da lokalna samouprava treba da štiti interese građana i da će insistirati na analizi uticaja na životnu sredinu, posebno podzemne vode.

Predstavnik Opštine Šavnik je istakao da su u procesu usvajanja odluke o proglašenju predloženog stepena zaštite.

Direktor Ekološkog pokreta Ozon Aleksandar Perović ukazao na važnost poštovanja principa Arhuske konvencije u dijelu pravovremenog informisanja o planovima koji nesporno imaju uticaj na  životnu sredinu, kao i da je neophodno uključiti javnost u proces donošenja odluka, jer je nesporan značaj ovog kraja za održivi razvoj lokalni zajednica koje gravitiraju ovom prostoru.

,,Nadamo se da će lokalne uprave shodno svojim nadležnostima insistirati na poštovanju principa decentralizacije, koje su i obaveza u procesu EU integracija, a državni organi shvatiti da je to trend savremenih demokratskih vrijednosti, nastalih upravo zbog održivog ekonomskig razvoja“.

Preporuke i  zaključci učesnika okruglog stola biće upućeni nadležnim institucijama i predstavljeni javnosti.

Aleksandar PEROVIĆ

/by

Zajednički novac – zajednička odgovornost

 

U sklopu projekta ”Zajednički novac – zajednička odgovornost” koji Natura sprovodi uz podršku Institut alternativa , 16-tog maja održali smo zanimljv trening za predstavnike lokalne samouprave iz Kolašina na temu finansiranja nevladinog sektora. Sem predstavljanja zakonskog okvira koji reguliše ovu oblast, govorili smo i tome čime se lokalna samouprava treba voditi kada je finansiranje nevladinih organizacija u pitanju, kako prepoznati potrebe lokalne zajednice, odrediti prioritete i osigurati da čitav proces protekne transparentno i pravično. Takođe smo prezentovali i Priručnik za finansiranje projekata i programa NVO u oblastima od javnog interesa kao i primjere dobre prakse u pojedinim crnogorskim opštinama.
Posebno nas raduje aktivno učešće svih prisutnih kao i njihovi pozitivni komentari i zainteresovanost za ovu temu.
Inače, ovaj projekat je podržan na konkursu za podršku projektima organizacija civilnog društva u Crnoj Gori a u sklopu implementacije projekta “Money Watch – Civilno društvo, čuvar budžeta“ . Ovaj projekat sprovodi Institut Altnernativa, u partnerstvu sa Institutom za javne finansije iz Zagreba i NVO Novi horizont iz Ulcinja, a u saradnji sa Ministarstvom finansija i Ministarstvom javne uprave.
Projekat se sprovodi uz finansijsku podršku Evropske unije kroz Instrument za civilno društvo u okviru IPA 2016 i uz kofinansiranje Ministarstva javne uprave. #MoneyWatch

/by

Internacionalni dan biodiverziteta – 22. maj

Piše:  Jovana Vasić

 

Šta je to biodiverzitet i zašto je baš njemu posvećen današnji datum?

Biodiverzitet je najjednostavnije rečeno raznovrsnost svih živih bića na planeti Zemlji. Sam naziv je relativno nov i nastao je spajanjem dve reči – „biološki” i „diverzitet”. Biodiverzitet je resurs od kojeg sve buduće generacije zavise, on predstavlja vezu između svih organizama na Zemlji, preduslov je za zdravu planetu i ima direktan uticaj na kvalitet života.

Poslednjih godina svedoci smo sve intenzivnijeg izumiranja različitih biljnih i životinjskih vrsta, a sve to zbog negativnog čovekovog uticaja na prirodu. Smanjenje biodiverziteta može da dovede do toga da se milioni ljudi u budućnosti suoče sa nestašicom hrane i vode za piće.

Iz ovih jednostavnih razloga napisana je Konvencija o biološkoj raznovrsnosti čija je međunarodna uloga da očuva biodiverzitet i upozori na važnost održivog korišćenja njegovih komponenti. Ovoj konvenciji do sada je pristupilo 196 država.

Kako bi se javnosti skrenula pažnja na važnost implementacije konvencije, generalna skupština je 20. decembra 2000. godine na osnovu rezolucije 55/201 proglasila 22. maj Internacionalnim danom biodiverziteta.

Ovogodišnje obeležavanje Međunarodnog dana biodiverziteta ima za cilj da proširi svest građana o tome koliko zapravo naša prehrambena industrija zavisi od biodiverziteta i zdravog ekosistema. Tema takođe baca akcenat na to da je raznolikost prirodnih sistema preduslov za ljudsko preživljavanje na Zemlji, dok istovremeno doprinosi ublažavanju klimatskih promena.

U poslednjih 100 godina, više od 90% sorti useva je nestalo sa polja zemljoradnika. Polovina vrsta mnogih domaćih životinja je izgubljena, a sve od 17 glavnih svetskih ribolovnih područja sada love na ili preko održivih granica. Sa ovim padovima, agro-biološka raznolikost nestaje, pa su tako ugrožene tradicionalna medicina i lokalna hrana. Gubitak raznovrsne ishrane direktno je povezan sa bolestima ili faktorima rizika za zdravlje, kao što su dijabetes, gojaznost i neuhranjenost, i direktno utiče na dostupnost tradicionalnih lekova.

Sve ovo predstavlja više nego dobre razloge da poštujemo i čuvamo raznovrsnost živog sveta naše zemlje jer on predstavlja našu hranu i naše zdravlje.

Izvori:

http://www.wwf.rs/nasa_planeta/biodiverzitet/

https://www.un.org/en/events/biodiversityday/

 

http://ekoblog.info/sr/dan-biodiverziteta/?fbclid=IwAR0_ml9iC3wCAwNfY64_-wpBj-UyMbiEhnbXZ4nNN34hDwSyFU91Ai6faJc

/by